KPN Inspire verlicht financiële zorgen van medewerkers

‘We leven in een welvarend land met een kloof tussen arm en rijk,’ zegt Ronald Nieuwenhuis, Lead Inclusive & Healthy workplace bij KPN en voorzitter van de stichting KPN Inspire. ‘Maar we hebben nu ook werkenden die rond de armoedegrens leven. Je werkt wél en toch kom je niet rond. Dit is een groot probleem dat ook nog eens groter wordt. Een heel zorgelijke situatie.’ Dit onderwerp ligt hem na aan het hart. Ook bij KPN werken – natuurlijk – medewerkers met een schuldenprobleem. ‘Mensen met schulden lopen tegen allerlei muren op. Ze komen in een negatieve spiraal terecht. Je ziet het overal: de hele schuldenbusiness zorgt ervoor dat mensen nog meer achteroplopen. Ze dichten het ene gat met het andere gat en voor ze het weten hebben ze te maken met incassobureaus en deurwaarderskantoren. Ze zijn bang voor de brievenbus. En ze raken in een sociaal isolement, want praten over schulden is helaas nog altijd een taboe. Het is vreselijk.’ Wat als je in één klap de schulden van een medewerker kunt wegnemen? ‘Dat is precies wat we doen met ons fonds. Er wordt naar de medewerker geluisterd. Dat is echt geweldig.’

Inzicht en plannen zorgen voor rust

Wacht even. Dat moet Ronald uitleggen: KPN neemt de schulden van medewerkers weg? ‘Nee, een aparte stichting doet dit. Dat is wel belangrijk voor het proces. We verstrekken geen lening vanuit onze rol als werkgever.’ Medewerkers kunnen op de website van KPN Inspire een aanvraag doen als zij hulp willen om hun schulden op te lossen. ‘Vervolgens sturen wij bedrijfsmaatschappelijk werk of onze financiële budget- en begeleidingsbureaus erheen om de situatie in kaart te brengen.’ Er wordt een overzicht gecreëerd van inkomsten , uitgaven en schulden. Dan wordt er gekeken of een renteloze lening kan helpen en of dit past binnen het budget en de looptijd van 36 maanden. ‘Dankzij het budgetplan heeft de medewerker eindelijk weer inzicht.’ Inzicht is haast even belangrijk als het plan zelf. ‘Door alle emoties heb je het overzicht simpelweg niet meer.’ De budgetcoaches kunnen dankzij hun netwerk soms ook een schikking treffen met grote schuldeisers. ‘Dat is een belangrijk en bijkomend voordeel.’ Bij groen licht maakt KPN Inspire meteen de openstaande bedragen over aan de schuldeisers. ‘Dus geen incassobureaus meer in de brievenbus,’ zegt Ronald trots. ‘De schulden zijn meteen afbetaald. Dat creëert zoveel rust.’ 

Weg met het taboe op schulden

Op deze manier heeft KPN Inspire al talloze medewerkers geholpen om de financiële situatie weer op de rit te krijgen. Met een toenemend aantal aanvragen, aangedreven door de inflatie, wordt het duidelijk dat het werk relevanter is dan ooit. ‘Alleen dit jaar al hebben we 21 aanvragen behandeld; tegenover 32 heel vorig jaar. We zien dus echt een toename ten opzichte van voorgaande jaren.’ En toch: Ronald zou nog veel meer mensen willen bereiken. Precieze cijfers mag hij niet overleggen, maar hij weet dat ze nog veel meer medewerkers zouden kunnen helpen. Hij telt zo’n 10.000 collega’s. KPN speelt in op de toenemende vraag door actief campagnes te draaien over financieel welzijn en het taboe op schulden. ‘We hebben het aanvraagproces makkelijker gemaakt en werken constant aan de naamsbekendheid. Kom gewoon bij ons.’ Maar wat als de schuld zo hoog is dat terugbetalen in 3 jaar niet lukt? ‘Dan duurt het maar langer. We kijken wat kan – het is echt maatwerk. We begeleiden je en laten je niet los.’

'Je werkt wél en toch kom je niet rond: heel zorgelijk.’

Ronald Nieuwenhuis – Lead Inclusive & Healthy workplace bij KPN en voorzitter Stichting Personeelsvoorzieningen KPN / KPN Inspire

Eindelijk weer leven

Het is natuurlijk best spannend om een gesprek aan te gaan met de voornaamste bron van inkomsten: de werkgever. Dat is de drempel die Ronald wil wegnemen met campagnes. Een werkgever vormt juist een logische hulp. ‘Voor ons is het natuurlijk ook belangrijk dat je fit en betrokken bent. Medewerkers die we hebben geholpen zijn enorm loyaal. Daar doen we het absoluut niet voor, maar het is wel zo.’ Het is een win-win, en de grootste win is voor de mens achter de medewerker. ‘Financiële problemen kunnen zo enorm belastend zijn, niet alleen financieel, maar ook emotioneel. Mensen schamen zich vaak voor hun situatie. Wij zijn er om te helpen, zonder oordeel en met de ondersteuning van professionele budgetcoaches.’ Dit uitgangspunt heeft al veel medewerkers geholpen om hun financiële situatie te verbeteren. ‘Een paar weken terug zei iemand: “Zoveel mensen hebben mij laten vallen. Die hulpeloosheid zal ik nooit vergeten. Maar dankzij jullie kan ik nu eindelijk weer leven.” Dat raakt mij enorm.’ 

Inspireren en van elkaar leren

Gelukkig is er samenleving breed steeds meer aandacht voor financieel welzijn. En toch is een schuldhulpfonds als oplossing niet nieuw, benadrukt Ronald. ‘Ons fonds is 97 jaar terug al opgericht. Het waren toen economisch roerige tijden. We zijn van oorsprong natuurlijk een staatsbedrijf en de werkgever zag zichzelf als hoeksteen van het gezin.’ Veel van dergelijke fondsen zijn gestopt, maar KPN besloot om ermee door te gaan vanuit hun stichting KPN Inspire. Dat is een keuze. Vandaag de dag wordt het fonds voornamelijk gefinancierd door vrijwillige donaties van KPN-medewerkers en -gepensioneerden. Ronald lacht: ‘Natuurlijk doe ikzelf ook een duit in het zakje. Als voorzitter vind ik dat ik het goede voorbeeld moet geven, maar bovenal geloof ik dat financieel welzijn de basis is om energiek en bevlogen te zijn.’ Hij hoopt dat ze andere bedrijven inspireren om een soortgelijk fonds op te richten. ‘We werken goed samen met Zilveren Kruis op het gebied van preventie. Maar we proberen ook bedrijven en organisaties in hun netwerk te inspireren – en van hen te leren.’ Zijn oproep is simpel: doe het gewoon. ‘Er moet natuurlijk wel geld zijn en een stichting die de aanvragen beheert. Maar als dat er is… doen!’ 

Stel elke financiële hulpvraag

Ook bij KPN is er nog genoeg te doen. De laatste tijd ziet Ronald de context van schuldhulpvragen veranderen. De aanvragers zijn meer divers. Wat een goed teken is, want iedere KPN’er verdient hulp. ‘Dat betekent ook iets voor ons. Sommige medewerkers dragen geld af aan familieleden in het buitenland – ook als de financiële problemen in Nederland zich opstapelen. We moeten cultureel sensitief zijn en zonder oordeel kijken: hoe kunnen we deze mensen op de juiste manier bijstaan?’ Mijn individuele bijdrage is beperkt, maar als team maken we echt een tastbaar verschil in échte levens. Dat is bijzonder. Het is in veel gevallen een kwestie van erop of eronder. We blijven mensen helpen,’ zegt Ronald stellig. En dat niet alleen: hij hoopt vooral dat ze de schaamte kunnen wegnemen en de toekomst ervoor terug kunnen geven. ‘Zolang het fonds bestaat en donaties ontvangt, kunnen we KPN’ers blijven helpen. Het potje is nog lang niet leeg.’