Gezond gewicht, gezonde kinderen

Meerdere factoren spelen een rol

Veelal spelen meerdere factoren in het gezin een rol bij het ongezonde gewicht, zoals schulden, armoede, scheiding of ziekte van een ouder. Om deze kinderen te behoeden voor overgewicht en obesitas is maatwerk en langdurige begeleiding en ondersteuning nodig.

Samen voor de kinderen

De sleutel tot succes zit in een duurzame gedragsverandering. Die ontstaat alleen als de ondersteuning en zorg zich óók richt op de onderliggende factoren en het systeem om het gezin en het kind heen. Een ketenaanpak dus, waarbij zowel het sociaal en (para)medisch domein als directe begeleiding van het gezin een onmisbare rol spelen.

Meer weten over de ketenaanpak waarmee gemeenten kinderen met overgewicht en obesitas kunnen helpen? Lees welke handreikingen het platform ‘Kind naar gezonder gewicht’ gemeenten geeft.

Proef Zilveren Kruis: 1 centrale zorgverlener voor kinderen met obesitas

Het Zorginstituut Nederland schreef in 2015 de handreiking ‘Zorgaanspraken voor kinderen met overgewicht en obesitas’. Daarin staat dat de coördinatie van zorg en ondersteuning door 1 centrale zorgverlener onder de Zorgverzekeringswet valt voor kinderen met obesitas.

Zilveren Kruis en de gemeente Amsterdam voeren sinds 2016 een proef uit met 1 centrale zorgverlener voor kinderen met overgewicht en obesitas. Hiervoor schreven we een programma-aanpak, maakten we convenantafspraken met elkaar en introduceerden we ‘de centrale zorgverlener’. Deze is hét aanspreekpunt voor gezin en professionals binnen de integrale aanpak. Let wel: de centrale zorgverlener behandelt niet, maar verwijst zo nodig wel door naar de juiste aanbieders van ondersteuning of zorg, zoals schuldhulpverlening, jeugdhulp of een gecombineerde leefstijlinterventie (gli).

Aanpak en effecten

De rol van centrale zorgverlener is, na een uitgebreide training, uitgevoerd door Jeugdverpleegkundigen van GGD Amsterdam. De bevindingen laten zien dat de inzet van de centrale zorgverlener een positief effect heeft op het individuele kind, op het gezin en op de ketensamenwerking. We zien ook positieve resultaten op klanttevredenheid, kwaliteit van leven, zelfstandigheid van de ouders en een daling van de Body Mass Index (BMI) van het individuele kind:

• 2 op de 3 kinderen heeft een betere kwaliteit van leven
• 70% van de kinderen voelt zich beter
• 75% van de kinderen beweegt gemakkelijker
• 84% laat stabilisatie of afname van het gewicht zien

In de periode 2016–2018 hebben in totaal 2.145 gezinnen een centrale zorgverlener gehad. Voor 2019-2020 is ambtelijk zorgcontinuïteit overeen gekomen: de kinderen die al zorgcoördinatie (van maximaal 3 jaar) ontvangen van een centrale zorgverlener, behouden deze inzet tot het einde van hun traject. De Nederlands Zorgautoriteit (NZa) is akkoord gegaan met deze instandhouding van de beleidsregel.