Onze visie op hybride zorg

Digitalisering is onmisbaar voor toegankelijke zorg

Zilveren Kruis wil gezondheid dichterbij brengen voor iedereen. Daarbij hoort dat onze verzekerden binnen de vastgestelde Treeknormen terecht kunnen met hun medisch specialistische zorgvraag. Maar, het blijkt dat zij vaak meer dan zes maanden moeten wachten voordat zij bijvoorbeeld bij een oogarts of psycholoog terecht kunnen.

Het piept en kraakt in de zorg. We komen meer dan 55.000 zorgprofessionals tekort¹  en van de totale overheidsuitgaven gaat ruim een kwart naar de zorg. We worden steeds ouder en zieker, dus de vraag naar zorg blijft stijgen. De toegankelijkheid, kwaliteit, en betaalbaarheid staan onder hoge druk. Deze situatie is niet langer houdbaar; er móet iets veranderen! Inzet van digitale zorg naast fysieke zorg (hybride zorg) is daarbij onmisbaar.

1. Dashboard branches - Totaal zorg en welzijn (smal) - Nederland (databank.nl)

Digitalisering verlicht de druk op de zorg en levert gezondheidswinst op

We moeten zorg anders organiseren: zelf, thuis of digitaal als dat kan. Zodat zorgprofessionals worden ontlast. Digitale innovaties verlichten niet alleen de druk op de zorg, ze leveren ook gezondheidswinst op. Dankzij monitoring van patiënten op afstand, met bijvoorbeeld apps of sensoren, worden (potentiële) gezondheidsproblemen vroegtijdig gesignaleerd en kunnen die sneller en eenvoudiger worden behandeld.

Digitale zorgoplossingen versterken de zelfredzaamheid van patiënten en zij ervaren meer comfort als ze zorg in hun eigen omgeving ontvangen. Zilveren Kruis zet hier al langere tijd op in. In het Integraal Zorgakkoord (IZA) dat verschillende zorg- en welzijnspartijen in 2022 sloten, staat dat passende zorg steeds vaker hybride is: een mix van digitaal en fysiek aangeboden zorg en ondersteuning van gezondheid en welzijn, waar mogelijk gepersonaliseerd.

Nu is hét moment om deze ontwikkeling door te pakken. Dat doen we met concrete afspraken over hybride zorg, waaronder telemonitoring. En door regionale samenwerking te bevorderen, waarbij we sturen op gegevensuitwisseling en de ontwikkeling van Zorg & Medische Service Centra (ZMSC).

1. We maken concrete afspraken over hybride zorg

De afgelopen jaren hebben we met ziekenhuizen afspraken gemaakt over het aandeel digitale consulten en telemonitoring. Ook voor 2025 maken we hier een aantal concrete afspraken over. Hiermee werken we toe naar de doelstellingen in het IZA: 70% hybride zorgpaden en 50% inclusie van patiënten in 2026.

Dankzij hybride zorg kan (een deel van) de zorg thuis en digitaal plaatsvinden. Uitgangspunten hierbij zijn: zelf als het kan, thuis als het kan en digitaal als het kan. Hybride zorg is nadrukkelijk geen aanvullende zorg, maar een andere werkwijze. Dit betekent dat niet alleen nieuwe digitale elementen worden toegevoegd, maar ook dat elementen die dankzij hybridisering overbodig worden, worden afgeschaald.

Telemonitoring die wordt ingezet ter vervanging van reguliere poliklinische consulten, kan onderdeel zijn van een hybride zorgpad. Andere voorbeelden van elementen uit een hybride zorgpad zijn automatisch berichtenverkeer en digitale patiëntvoorlichting. Voor alle hybride zorg geldt dat dit, net als traditionele zorg, doelmatig dient te worden ingezet.

Om de implementatie en opschaling van digitale innovaties verder te bevorderen, delen we onze kennis en ervaringen. Als grootste zorgverzekeraar hebben wij goed zicht op de ontwikkelingen in de gehele zorgketen. We hebben door het hele land contact met zorgaanbieders en leveranciers van nieuwe digitale technologieën. We vergelijken de leveranciers op kwaliteit, betrouwbaarheid, impact en kosten. Met zorgaanbieders die vooroplopen doen we de eerste ervaringen op. We moedigen iedereen aan om bewezen initiatieven ‘met trots van elkaar te kopiëren’.

2. We stimuleren digitalisering en gegevensuitwisseling voor regionale samenwerking

Netwerkzorg, waarbij zorgverleners samenwerken in regionale netwerken om de zorg leveren die de patiënt nodig heeft, is de zorg van de toekomst. Digitale zorgnetwerkplatformen bieden bij uitstek mogelijkheden om de samenwerking tussen verschillende zorgorganisaties in een regio overzichtelijk en efficiënt in te richten. Communicatie en gegevensuitwisseling zijn belangrijke randvoorwaarden voor deze platforms.

We zien ook een belangrijke rol voor een beperkt aantal regionale Zorg & Medische Service Centra (ZMSC). Deze platforms nemen zorgtaken over die ook digitaal kunnen, zoals triage, monitoring en coördinatie. Zo wordt de zorg in een regio ontlast en verbeteren de kwaliteit en toegankelijkheid. De voordelen van een ZMSC worden alleen zichtbaar bij voldoende schaal. Samenwerking met regionale zorgaanbieders is essentieel om die schaal, en daarmee de voordelen, te bereiken.

Een ZMSC is sector-overstijgend en zal in de toekomst ook steeds meer het sociale domein omvatten. Daarom stimuleren we gegevensuitwisseling op landelijk en regionaal niveau. Doelstellingen uit het landelijke Versnellingsprogramma Informatie-uitwisseling Patiënt en Professional (VIPP) nemen we al drie jaar mee als belangrijke kwaliteitsvoorwaarde in ons inkoopbeleid. Ook verwachten we dat zorgaanbieders deelnemen aan landelijke programma’s en dat zij zorgdata delen ten behoeve van gezondheid, kwaliteit en onderzoek.

Een gezonde toekomst voor de zorg

Digitalisering in de zorg levert een belangrijke bijdrage aan het toegankelijk houden van de zorg. Van belang is dan wel dat digitale zorg niet bovenop bestaande zorg komt, maar een deel van de zorg vervangt. Alleen dan kan digitale zorg een waardevolle en duurzame positie krijgen in het toekomstige zorglandschap. Met concrete afspraken met zorgaanbieders over digitalisering en gegevensuitwisseling draagt Zilveren Kruis bij aan de noodzakelijke zorgtransformatie.