Kan je verbranden in de schaduw of onder een parasol?

Zon en zomer horen bij elkaar. Heerlijk genieten van lange, warme dagen in de buitenlucht. De zon kan alleen ook gevaarlijk zijn. Door de UV-straling die van de zon afkomt, kan onze huid zonneschade oplopen. Het advies is daarom op de heetste momenten van de dag in de schaduw te blijven. Maar ben je in de schaduw wel helemaal veilig? In dit artikel leggen we deze vragen voor aan de dermatoloog van het Rode Kruis ziekenhuis, Drs. Leenarts. Zij legt uit of je kunt verbranden in de schaduw of onder een parasol en hoe je je hiertegen beschermt.

Verbranden in de schaduw: is het mogelijk?

De schaduw biedt verkoeling op warme dagen, maar het is niet altijd een veilige plek om te ontspannen zonder enige zonbescherming. UV-straling kan namelijk door schaduw heen dringen of weerkaatsen.

Dit komt doordat UV-straling niet alleen direct van de zon komt, maar ook wordt weerkaatst of weerspiegelt door verschillende oppervlakken, zoals zand, water, sneeuw en zelfs gras.

Hoeveel UV-straling door schaduw heen komt, hangt af van een aantal dingen:

Het type schaduw: Dichte schaduw, zoals die onder bomen met dikke bladeren, biedt meer bescherming dan lichte schaduw, zoals die onder een parasol of een afdak.
De ondergrond: Hoe meer UV-straling een oppervlak reflecteert, hoe meer UV-straling er in de schaduw doorkomt. Zand, water en sneeuw spiegelen bijvoorbeeld veel UV-straling, terwijl gras minder reflecteert.
Tijdstip: De zon is het sterkst midden op de dag, tussen 12.00 en 15.00 uur. In deze periode is er meer UV-straling, ook in de schaduw. Zorg ervoor dat je jezelf goed beschermt wanneer de UV-index (sterkte van de zon) hoger is dan 3. Je kan deze index terugvinden in de weer-app op je mobiele telefoon.
De hoogte: Hoe hoger je boven zeeniveau bent, hoe sterker de UV-straling is. In de bergen is het dus extra belangrijk om je te beschermen, ook in de schaduw.

Kun je verbranden onder een parasol?

Een parasol geeft schaduw en beschermt je dus tegen direct zonlicht. Heerlijk voor net een beetje schaduw. Alleen zoals hierboven al eerder werd uitgelegd, kan UV-straling door de parasol heenkomen en alsnog je huid beschadigen. Vooral bij lichte kleuren parasols of parasols met een dun doek, die veel UV-straling spiegelen, is dit een risico.

Daarnaast komt de UV-straling niet alleen via het parasoldoek. “Ook wanneer je in de schaduw van een parasol zit, moet je je insmeren met zonnebrandcrème. 50% van de UV-straling komt nog steeds via weerkaatsing, bijvoorbeeld via het zand, op je huid terecht." vertelt Drs. Leenarts.

Om deze redenen is het belangrijk om, zelfs onder een parasol, je in te smeren met zonnebrandcrème. Kies voor een crème met een SPF van minimaal 30 en breng deze ruim en gelijkmatig aan op je huid, 20 minuten voordat je de zon in gaat. Smeer je huid om de 2 uur opnieuw in, of vaker als je zwemt of zweet.

Weren, kleren, smeren

Het vaste ezelsbruggetje voor huidbescherming is: weren, kleren, smeren. Weer (ontwijk) de zon wanneer deze op z’n sterkst is, tussen 12.00 en 15.00 uur of wanneer de UV-index hoger is dan 3. Bedek je huid met kleding, een hoed en zonnebril. En smeer de onbedekte plekken in met minimaal zonnebrandcrème SPF30. Door deze tips te volgen, kun je heerlijk genieten van de zon zonder het risico op verbranding.

Tips om niet in de schaduw of onder de parasol te verbranden:

Smeer je altijd in met zonnebrandcrème, ook in de schaduw. Kies voor een crème met een SPF van minimaal 30.
Draag een hoed en zonnebril om je gezicht, oren en nek extra te beschermen.
Zoek op warme dagen de schaduw op, vooral tussen 12.00 en 15.00 uur.
Kies voor dichte schaduw, zoals die onder bomen met dikke bladeren.
Wees extra alert op reflecterende oppervlakken, zoals zand, water en sneeuw.
Let op met lichte kleuren parasols, die meer UV-straling doorlaten of weerkaatsen.
Smeer je kinderen extra vaak in, want hun huid is gevoeliger voor de zon.

Smeren tegen huidkanker

Van jongs af aan je huid beschermen tegen de zon, zorgt voor een gezonde huid op latere leeftijd. Huidkanker wordt door de jaren heen opgebouwd, en komt vaak naar voren bij een leeftijd van 50 jaar en ouder. 1 op de 5 Nederlanders krijgt huidkanker. Om dit aantal naar beneden te krijgen helpt Zilveren Kruis bij bewustwording, informatie en preventie over huidkanker.

Door je huid regelmatig in te smeren met zonnebrandcrème, ben je goed beschermd tegen de zon. Zo kun je verbranding, rimpels, pigmentvlekken en uiteindelijk huidkanker voorkomen. Wil je meer weten over hoe Zilveren Kruis zich inzet tegen huidkanker? Bekijk dan onze campagnepagina: www.zk.nl/zon.

Drs Marjolein Leenarts

Dit artikel is tot stand gekomen op basis van een interview met Marjolein Leenarts, dermatoloog in het Rode Kruis ziekenhuis in Beverwijk. Daarnaast is ze eigenaar van huidverzorgingslijn Drs. Leenarts.